Azərbaycan-Kipr Dostluq Cəmiyyətinin sədri Orxan Həsənoğlu В "Azadinform"a müsahibə verib.

Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətində 98 müxtəlif ölkəni təmsil edən 60 minə yaxın tələbənin təhsil almasını nəzərə alaraq deyə bilərik ki, Şimali Kipr hər bir ölkənin özünü təbliği üçün açıq meydandır. Gənc və dinamik bir topluluğu bir araya gətirməklə istər Azərbaycan, istərsə Şimali Kipr üçün müsbət nəticələr əldə etmək mümkündür. İşimizin əsas istiqaməti bu hissəyə yönəlib.

Bununla birlikdə Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətində təhsillərini davam etdirən azərbaycanlı gənclərin milli vətənpərvərlik ideyası ətrafında birləşməsi bizim cəmiyyətin əsas prioritet istiqamətlərini təşkil edir.

Biz Azərbaycan-Kipr Dostluq Cəmiyyətini yaratmaqla milli ruhun gənc beyinlərdə özünə yer tapması, onun inkişaf etdirilməsi yolunda səylərimizi davam etdirməyə, iki qardaş ölkə arasında əlaqələrin В inkişafına çalışırıq.

Xalqımızın nicata qovuşması, dövlətçiliyimizin gücləndirilməsi, gücünün daha da artırılmasında vətənpərvər gənc nəslin olması mütləq mənada vacibdir.В 

Azərbaycan - Kipr Dostluq Cəmiyyəti də məhz günün tələbi ilə, sözün tam anlamı ilə ehtiyacdan yarandı. İki ölkə arasında digər dövlətlərlə müqayisədə çoxşaxəli əməkdaşlığın olmamasının səbəbləri hər birimizə məlumdur. Ölkəmiz Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətini rəsmi dövlət kimin tanıya bilməməkdədir. Buna baxmayaraq iki ölkə arasında əsasən təhsil və turizm sahəsində qarşılıqlı iş birliyi mövcuddur. AKDC olaraq biz bu münasibətlərin digər sahələrdə də inkişafına çalışırıq.

Məlum olduğu kimi, ŞKTC xalqı ilə Azərbaycan xalqının ortaq problemləri, çətinlikləri var. Bütün bunların həllində biz də AKDC olaraq, öz gücümüz və enerjimizi sərf edərək, hər iki xalqı maraqlandıran çox önəmli layihələrin gerçəkləşməsində və bununla da hər iki ölkə arasında qarşılıqlı əlaqələrin daha da inkişaf etməsində səylərimizi əsirgəməyəcəyik.

Əminik ki, tarix hər birimizə Tanrının köməyi ilə Azərbaycanın Respublikasının Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin müstəqilliyini tanıdığı xəbərini aldığımız günü nəsib edəcək.

Azərbaycan Respublikası qısa zaman ərzində çox böyük yol qət edib. Ölkəmiz gün keçdikcə dünyada öz mövqelərini möhkəmləndirməklə yanaşı, önəmli strateji layihələrə də öz imzasını atmaqdadır. Ölkəmizin həyata keçirdiyi beynəlxalq miqyaslı tədbirləri dünya xalqları yaxından izləyir. Bu bizim sevincimizi daha da artırır. Ölkəmizin gənc və dinamik bir prezidenti var.

Düşünürəm ki, cənab İlham Əliyevin gənclərə xüsusi qayğısı, xalqımızı daha gözəl və xoş günlərə aparır. Kipr gənc bir dövlət olaraq çox inkişaf etdi. В Biz daha da çox çalışmalıyıq, kifayətlənməməliyik. Problemlərimizin həlli üçün güclü olmaq məcburiyyətindəyik.

Yeri gəlmişkən, bir məsələyə xüsusilə toxunmaq istəyirəm. Son aylarda Azərbaycan-Kipr əlaqələrinə kölgə salmaq istəyənlər var. Zaman-zaman Kipr və Azərbaycan mediasında bununla bağlı qərəzli xəbərlər yayılır. Bunun şüurunda olanlar və olmayanlar var. İki qardaş xalq arasında əlaqələrin dağıdılmasını istəyənlər bu mövzuda müvəffəqiyyətli ola bilməyəcəklər. Biz buna fürsət verməməliyik. Bu mesajımın kimlərə olduğunu o insanlar çox yaxşı bilirlər. Bəzən də, bəziləri öz daxili siyasətlərində müvəffəqiyyətsizliklərini başqalarına palçıq atmaqla gündəmə gələrək reytinq toplamağa çalışırlar. Kiprdə də Azərbaycanda da bu imkanlardan faydalanmaq istəyənlər var. Bu həssas mövzularda onları xəbərdar etmək istəyirəm. Kimsə unutmamalıdır ki, bu iş birliyinin təməlini qoyanlar böyük və unudulmaz liderlərimizdir. Başının üstündə Atatürkün şəkilini asanlar, Atatürk sahib çıxın dediyi xalqa sahib çıxmaq yerinə onlardan istifadə etməyə qalxırlar. Ad çəkmək В istəmirəm, amma bu problemlər davam etsə bu gün üstü bağlı dediklərimi sabah açıqca ifadə etmək məcburiyyətində qalacağıq. Kiprin çörəyini-suyunu yeyəndə bu ölkəyə xəyanət etməyə qalxırlar. Bizlər siyasətlə məşğul deyilik, onsuz da bir İctimai Birliyin siyasətlə məşğul olması В etik deyil. Amma burada xalqımıza və uca Türk millətinə dil uzadanlara bır daha düşünün mesajı vermək istəyirəm. İndi 20-ci əsrdə deyilik. В Hazırda dünyada güclü Türk dövlətləri və milli düşüncəli və iradəli dövlət adamlarımız var. Bunları göz ardı etməyin. Əlaqələrimizə xələl gətirə bilməyəcəksiniz.В 

Məncə, qarşılıqlı əməkdaşlıq və inkişaf üçün müxtəlif obyektiv və subyektiv amillər var. Belə ki, В hər iki ölkə bu mövcud potensialdan yetərincə istifadə edə bilmir. В Burada təbii ki, Kiprin status və Dağlıq Qarabağ amili böyük rol oynasa da, hər iki xalq bir-birlərini yetərincə tanımırlar. Kiprdə turizm sahəsinə ölkəmizin də iş adamlarının iqtisadi marağını çəkmək lazımdır. Burada turizm sahəsinə iş adamlarımız böyük investisiyalar qoya bilərlər. İki ölkə arasında iri layihələr icra etmək olar. Bu sahədə AKDC olaraq bizim öhdəliklərimiz və konkret layihələrimiz var. İnşallah qısa müddətdə bunu həyata keçirəcəyik.

Fikrinizlə razıyam. Amma məhz, sayın Denktaşında mübarizəsi bundan ibarət idi ki, bu gün ŞKTC bir dövlət kimi formalaşsın və inkişaf etsin. В Düşünürəm ki, onun arzuları, ideyalarının bir hissəsi həyata keçib, geri qalan ideyalarını isə bizlər birlikdə həyata keçirəcəyik. Ayrıca onu da qeyd etmək istərdim ki, o danışılan bir çox problem zamanında həll etdi, sıx-sıx Kipr В problemini gündəmə gətirdi. Və gecə-gündüz Kipr üçün çalışırdı. Bu gün Kipr Türkü onun ruhuna çox şey borcludur. Bu gün onun yolunu davam etdiren prezident Derviş Eroğlu da güclü iradə ilə çalışır..

Gündəmə gəlincə isə, bildiyiniz kimi onun zamanında Türkiyə mediası ilə hazırkı Türkiyə mediası arasında çox böyük bir fərq var. Bu da əsasən medianı idarə edənlərlə bağlıdır.

Bildirdiyiniz kimi, bəli, reallıq var, Rauf Denktaşın prezident olduğu illərdə ŞKTC barəsində daha çox danışılırdı. Artıq Türkiyə mediası Kiprə çox yer vermir. Bunun da səbəbləri hər kəsə məlumdur.

Bu istiqamətdəki problemlərlə bağlı vaxtaşırı mətbuatda məlumatları oxuyuram. Əslində bizim diasporda formalaşan bir anlayış var ki, xaricdəki təşkilat tədbir keçirməlidir və Diaspora Komitəsi də buna maliyyə ayırmalıdır. Və ya xaricə ölkəmizdən sənətçi göndərməlidir.

Azərbaycan diasporunun tədbirlərinin çoxu bu və ya oxşar formada olur. Əvvəlcə bir məsələni mənimsəmək lazımdır ki, Azərbaycan Respublikasının Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin əsas vəzifəsi onun Əsasnaməsində də yazıldığı kimi diasporla iş sahəsində vahid dövlət siyasətinin formalaşdırılmasında iştirak etməlidir və bu siyasətin həyata keçirilməsini təmin etməlidir. Bu komitənin əsas fəaliyyət istiqamətlərindən birincisidir. Vəzifə borcu isə ondan ibarətdir ki, xaricdə yaşayan azərbaycanlılara, onların yaratdıqları qurumlara, KİV-ə, beynəlxalq hüquq normaları çərçivəsində öz tarixi Vətəni ilə əlaqə yaratmaq, ana dilini, milli-mənəvi dəyərləri mənimsəmək, yaşatmaq və inkişaf etdirmək, eləcə də Azərbaycana dost münasibət bəsləyən digər xalqların diasporları ilə əlaqələr qurmaq, onların təcrübəsini öyrənmək məqsədi ilə müxtəlif yönlü təşkilati, informasiya, maddi və mənəvi yardım göstərməkdir. Bunlar ölkəmizin başçısı İlham Əliyevin imzaladığı 14 may 2009-cu il tarixli sərəncamla öz əksini tapıb. Məncə bunun icrasında problemlər var. Bu Komitə zamanında öz sözünü deyib, öz fəaliyyətini ortaya qoyub. Bu gündə bu sahədə iş aparılır. Ancaq ataların bir sözü var: uman yerdən küsərlər. Xaricdəki təşkilatların zaman-zaman bu problemləri dilə gətirməsi vacib məsələdir. Kiməsə nəyəsə görə doğma münasibət, kiməsə də nəyəsə görə ögey münasibət göstərmək qətiyyən yolverilməz bir haldır. Ancaq bir reallıqda var ki, müxtəlif diaspora qurluşlarında bu qayğıdan sui-istifadəyə yol verirlər. Belə olduğu halda cəmiyyətdə В narazılığın baş verməsi təbii haldır.

AKDC-yə gəlincə isə biz bu günə qədər komitədən nə isə tələbimiz olmayıb. Onun elektron bazasından istifadə edirik, lazım olduğu halda bu informasiyalardan yararlanırıq. В 

Cəmiyyətimizin çox aktiv üzvləri var ki, onların dəstəyi ilə tədbirlər keçiririk. ŞKTC-də özəlliklə bizə universitetlər dəstək olurlar. Bu günə kimi ölkəmizdən bir çox tanınmış şəxsi buraya dəvət etmişik. Həmçinin Bakıda da tədbirlərimiz olub. Hər zaman içində Vətən sevgisi olan insanlar bizə dəstək veriblər. Bunu elə məhz komitənin mənəvi dəstəyi kimi də qəbul etmək olar. İnşallah önümüzdəki aylarda böyük layihələrimiz olacaq. Bu layihələrin В icrası üçün Diaspora Komitəmizlə məsləhətləşmələr və nə kimi dəstək olacaqları barəsində olan məsələləri onlardan öyrənəcəyik. В 

Maliyyə dəstəyi çox önəmli olsa da, mənəvi bir güc mənbəyi В olmasa heç bir iş uğurlu alına bilməz. Bu valideynlərin öz övladlarını bizimlə birlikdə olmalarına şərait yaratdıqlarını mənəvi dəstək kimi qəbul edirik. Bu mənəvi dəstək çox önəmlidir.

Maliyyə məsələsinə gəlincə isə, bizdə hər hansı bir üzvlük haqqı yoxdur. Heç kimdən bu günə kimi maliyyə yardımı almamışıq. Yalnız ən son Bakı səhərində keçirdiyimiz “Bir gəncin Gözü ilə Kipr” adlı foto rəsm sərgisində cəmiyyətimizin iki aparıcı üzvü maliyyə yardımı etdi. Bu da o qədər də böyüdəcək bir maliyyə tələb edən layihə deyildi. Əsasən mən öz imkanlarımla bunu edirəm. Gələcəkdə layihələrimizdə maliyyə sıxıntısı yaranarsa В vətənpərvər insanlardan dəstək istəyə bilərik. В 

Kipr həm də bir təhsil adasıdır. Burada fəaliyyət göstərən ali təhsil ocaqlarında minə yaxın soydaşımız təhsil alır. Bunlarla yanaşı azərbaycanlı professor-müəllim heyətinin də sayı az deyil.В 

Burada müxtəlif amillər var. Bu amilin başlıcası ondan ibarətdir ki, universitetlərarası rəqabət var. Bu da keyfiyyətin yüksəldilməsinə şərait yaradır. Hər bir universitet istəyir ki, öz tələbələri В daha aktiv olsun və onların hazırladığı tədbirlər daha çox ictimaiyyət arasında səs gətirsin. В 

Burada təhsil alan digər xalqların nümayəndələri ilə müqayisədə bizim gənclərimiz çox aktivdirlər. Bu hətta bir çox hallarda xalqımızı sevməyənləri qısqandırır. Onların fəaliyyətinə yuxarıdan aşağı baxmaq istəyənlər olur. Amma nə yazıq ki, bu aktivlik azərbaycanlı gənclərin faiz etibarı ilə çox azında hiss olunur. Təbii bu da yaxşı təbliğatın aparılmaması, burada bizim ölkəmizin səfərliyi, nümayəndəliyi və ya bir rəsmi təmsilçiliyinin olmaması В ilə bağlıdır.В 

Son on ildə Azərbaycanın inkişaf istiqamətinə baxdıqda doğurdanda çox böyük irəliləyişlər olduğunu açıqca görmək mümkündür. Kiprdə çalışan В akademsiyenlərimizin üzərinə çox böyük iş düşür. Onlar xalqımızın vuran ürəyidirlər. Amma bir çoxu bunun fərqində deyil. Vətənə xidmət Vətən borcu ilə yanaşı, həm də vicdan borcudur. Biz Türklər bir az unutqan xalqıq. Bunu zaman-zaman tarixdə müşahidə edirik. Amma bu xoş niyyətli bir millət olmamızdan asılıdır. Bəzən düşmənlərimizi unudur, onların quyusuna bilərəkdən və ya bilməyərəkdən su tökənlərimiz olur. Kiprdə olan həmvətənlərimizi milli məsələlərdə aktiv olaraq görməyi, gənc azərbaycanlılara yön verən şəkildə görməyi çox arzulayırıq. Amma səmimiyyətimə inanın ki, biz bunu görə bilmirik. Onlar bir çox hallarda öz maraqlarının arxasınca gedirlər. Buna baxmayaraq barmaqla sayılacaq qədər müəllimlərimiz var ki, onlar hər zaman milli-mənəvi maraqlar baxımından keçirilən tədbirlərdə iştirak edirlər. Əlbəttə, insanlara zorla Vətəni sevdirmək olmaz. Bu insanın içindən gələn bir məsələdir. Sizin vasitənizlə, mən buradakı həmvətənlərimizə bir daha səslənirəm, başımızın üzərində durun, səhvlər edərsək düzəldin.

Bu Kiprin ən böyük problemlərindən biridir. Bu sahədə beynəlxalq səviyyədə danışıqlar aparılır. Bu iki qardaş ölkə arasındakı bir problem deyil. Bu məsələnin həlli kənardan göründüyü kimi asan məsələ deyil. Xüsusilə Azərbaycandan buraya birbaşa səfərlərin salınması məsələsi dəfələrlə gündəmə gətirilib. AKDC olaraq bizim bu məsələ ilə bağlı təşəbbüs göstərməyimizin anlamı yoxdur. Çünki nəticənin olması hələlik mümkünsüzdür.

В 

Ölkəmizin başçısının belə bir Sərəncam imzalaması hər bir azərbaycanlı kimi bizi də çox sevindirib. Sevindirici haldır ki, 2007-ci ildə imzalanan bu Sərəncamla artıq çox gəncimiz yararlanıb. Kiprdə çox inkişaf etmiş, müxtəlif beynəlxalq universitetlər var. Amma bu siyahıda Kipr universitetlərinin adının olmaması bizi narahat edir. Bu narahatçılığımızı bir neçə dəfə dilə gətirmişik. Özəlliklə bir neçə millət vəkilimizə bu məsələnin həlli ilə bağlı xahiş etmişik. В İnanırıq ki, bu məsələ öz həllini mütləq tapacaqdır. В 

AKDC-nin ən inkişaf etmiş bölmələrindən biri İctimaiyyətlə əlaqələr və mətbuat xidmətidir. Bu şöbəmiz çox operativ işləyir. Şübhəsiz ki, burada siz media mənsublarının əməyi çox böyükdür.В 

Yeri gəlmişkən söyləyim ki, yaxın tarixdə AKDC layihələrindən biri məhz media nümayəndələrinə hesablanıb. В Belə ki, Azərbaycan və Kipr təmsilçiləri ilə 2 həftəlik kampımız olacaq. В 

”Miras” İctimai Birliyi ilə cəmiyyətimiz aprel ayında Şimali Kiprdə Mədəniyyət və Turizm Forumunun keçirilməsini planlaşdırıb. Bundan başqa AKDC tərəfindən Şimali Kiprdə Türk Dünyası Gənclərinin Liderlər Forumunun keçirilməsi, Kiprdə Azərbaycan-Kipr Dostluq Parkının salınması və Şimali Kipr dərsliklərində Azərbaycan tarixi ilə bağlı məlumatların yerləşdirilməsi В təklifi irəli sürülüb.В